Niğde’nin Çiftlik ilçesinde patates üreticilerinin sorunlarını gündeme getiren Cumhuriyet Halk Partisi(CHP) Niğde Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Bozköy, Azatlı, Yeşilgölcük, Karatlı, Ovacık, Dikilitaş, Orhanlı, Aktaş, Hasaköy, Edikli, Höyük, Yıldıztepe, Tırhan, Konaklı, Ağçaşar, Kiledere, Alay, Bağlama kasabası ve köylerde binlerce ton patates için tehlike çanları çaldığını ve acilen Bakanlığın duruma el koyması gerektiğini söyledi.
Fahiş fiyat ile mücadelede samimi iseniz patates ile bunu gösterin diyen Gürer, marketlerde her hafta fiyatı artan ve kilosu 25 lirayı aşan patatesi, TMO girdi maliyetine üreticiden alıp büyük kentlerde akaryakıt gideri ekleyip ihtiyaç sahiplerine kamyon üzerinde torbalarla satış yapabilir” dedi.
PATATES DEPOLARDA ÇAKILI KALDI
Merkez köy kasabalar yanında üretim olan her yerde üreticilerle konuşurken çok sayıda da telefon alıyorum diyen Ömer Fethi Gürer, Patates üretimi olan ve ürününü depolayıp tüccar bekleyen çiftçilerimiz telefonla arayıp dert yanıyor. Niğde'de çiftçi olan herkesin deposunda patates çakılı bekliyor. 1-2 ay içinde bu patates alınmazsa çiftçi ‘yandım anam’ diyecek. Çünkü bankaya olan borçlarını ödeyemedi. Şu anda patatesi gelip alan tüccar olmadığı için çok zor durumdalar”
200 TON PATATES DEPODA BEKLİYOR
Patates üreticisi Ercan Aslan; “Bu yıl 200 ton kadar patates ürettim ama daha hiç satamadım. Bütün patatesimiz depoda duruyor. Yapacak bir şey bulamıyoruz, satamıyoruz. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) bir an önce devreye girip patateslerimizi almalı.”
Gürer, üretim maliyetleri konusunda Aslan’a şu soruyu yöneltti: “Patatesi üretirken tohumu, gübresi, ilacı ve su gideriniz var. Bunun maliyeti size ne kadar oldu?” Aslan’ın yanıtı, patates üreticilerinin içinde bulunduğu durumu özetliyordu: “Bu yıl maliyetler çok yükseldi. Mazotu, gübresi derken maliyetlerimiz katlandı ama ürünlerimizi satamadık. Tarlada ürün alınmadı, herkes patatesini depoladı. Eğer bu patatesler alınmazsa bir sonraki döneme ekim yapamayacağız. Kredi çekip borcu borçla döndürmek zorunda kalıyoruz.”
DEPODAKİ PATATES MİLLİ SERVET
Ömer Fethi Gürer, patateslerin depolarda bekletilmesinin yarattığı tehlikeye dikkat çekerek, “Patates üreticisi için çok sınırlı bir süre kaldı. Sayın Bakan’a daha önce görüştüğümüzde, bütçede dile getirdik. Toprak Mahsulleri Ofisi bu patatesi bir an önce alsın ki çiftçi yeni ekim yapabilsin. Aksi halde bu depodaki patatesler çöp olacak. Bu bir milli servet. Bu, sadece arkadaşımızın ürünü değil; bu patates, bu ülkenin milli serveti. İsraf olacak, çöp olacak. 2024 yılında çok sayıda ürün tarlada kaldı. Bu anlamda üretici zaten mağdur. Domateste mağdur oldu, buğdaya düşük fiyat belirlendi, orada mağdur oldu. Karpuzu, kavunu, biberi, hepsi tarlada kaldı. Patateste bir avantaj vardı, depolanabiliyordu. O sebeple tarlada satamadıkları patateslerini depoladılar ve bugün ‘tüccar gelecek, ha yarın gelecek’ derken, ortada tüccar yok. Yetkililere çağrıda bulunuyoruz: Bir an önce gelsinler, depolardaki patatesleri alsınlar ve bu çiftçinin yüzünü güldürsünler” diyerek yetkililere çağrıda bulundu.
ÇİFTÇİ KREDİ ÇEKİP BORÇ ÖDEMENİN YOLUNU ARIYOR
Çiftlik Belediye Başkanı Arif Çakıl, çiftçilerin borç yükü altında ezildiğini belirterek,
“Günde beni en az 10 çiftçi arıyor. Şu yüzden arıyor: Ziraat Bankası'na krediye başvurduk. ‘Başkanım, bir ara, söyle Ziraat Bankası müdürüyle bir görüşme yap.’ Ziraat Bankası kredi dosyalarıyla dolmuş. Şimdi çiftçimiz neyle ödeyecek borcunu? Kredi çekecek, krediyle ödeyecek. Çünkü şu an patatesini satamıyor. Kredi çekecek, borcu borçla kapatacak. 2 milyon borcu varsa, 2 milyon daha kredi çekecek. 2 milyonu çekip borca yatıracak, 2 milyon olacak 4 milyon. Bu şekilde giderse çiftçimiz kalmayacak. İktidar bu konuya bir çare bulmalı.” diye konuştu.
Azatlı Belediye Başkanı Mehmet Akpınar ise patateslerin çürümesi durumunda çevresel sorunlara da dikkat çekerek, “Azatlı’da patates üretimi de var, fasulye üretimi de. İkisi de bu yıl para etmedi. İnsanlar tarımla hayatını idame ettirmeye çalışıyor. Çiftçi, çoluğuyla çocuğuyla gece gündüz üretti ve bugüne geldiler. Bugün maliyeti aşağı yukarı tonu 7.000 liraya çiftçi mal etti ama tüccar geliyor, patatesin yüzüne bakmıyor. Eğer bu mal elimizde kalırsa bir de ambarları temizleme parası vereceğiz. Ayrıca çevreye de çok kötü bir koku yayılacak. Bu konuya iktidar bir çözüm bulsun.” şeklinde konuştu.
ÜRETİCİ DAHA FAZLA MAĞDUR EDİLMESİN
Ziyarette konuşan CHP Niğde İl Genel Meclis Üyesi Levent Öcal, patates üretiminin bölge halkı için hayati önemde olduğunu vurguladı:
“Çiftlik ilçesinde ve kasabalarında üretim hep patates üzerine. Vatandaşlarımızın geçim kaynağı patates. Üretici bu patatesi satamazsa mağdur olacak. Yazık. Bu patatese emek verdi, çoluğuyla çocuğuyla bir yıl mücadele verdi.”
HER GEÇEN GÜN ÇİFTÇİ ALEYHİNE
CHP Çiftlik İlçe Başkanı Mevlüt Temur, patates üreticisinin fazla zamanı kalmadığını belirterek, “Depoların hepsi bu şekilde. Patatesin fazla bir ömrü kalmadı. Bu hava şartlarında dayanabileceği en fazla 45-50 gün veya iki ay. Havalar soğuk giderse belki iki buçuk üç ay dayanır. Çiftçinin maliyeti tonda 6-7 bin lira civarında. Çiftçinin tek derdi patatesini ambardan çıkarmak. Çiftçi diyor ki, ‘Bizim ürettiğimiz patates ambarda kalıp çöpe gitmesin. 3 liraya dahi vermeye razıyız.’ Biz yetkililerden çözüm bekliyoruz.” dedi.
“BU KADAR KÖTÜLÜĞÜ ÇİFTÇİYE YAPMAYIN”
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, üreticinin yaşadığı her türlü sıkıntının takipçisi olacaklarını belirterek, “Şimdi yeni bir genelge yayınlandı. 50 kiloluk çuval yerine 30 kiloluk çuvallarla patates gidecekmiş. Bu yeni bir masraf da getiriyor. Çünkü çuvalın boyutu küçülünce daha çok çuval kullanılacak. Bunun çuvalı var, ipi var, işçiliği var, nakliyesi var, taşıması var, depo gideri var, elektriği var, suyu var, mazotu var... Var oğlu var. Çiftçi üretiyor, çiftçinin ürettiği ürünü alın. Çiftçiyi bu kadar mağdur etmeyin. Eğer bu ürün satılmazsa bu yıl ekim alanları daha da daralacak. İthalata ülke yönelecek. Patates dahi ithal edilecek. Bu kadar kötülüğü çiftçiye yapmayın!” dedi.
(CHP)