Gürer, patates üreticilerinin sorunlarını anlattı

CHP Niğde Milletvekili ve Tarım Orman Köy İşleri Komisyon Üyesi Ömer Fethi Gürer, TBMM’de düzenlediği basın toplantısında sebze fiyatlarındaki artış ve patates ile muz üreticilerinin sorunlarına değindi. Gürer, “Mevsim değişti. Havaların soğuması ile rafta sebze ürünlerinin fiyatında artış devam ediyor. Sera ağırlıklı nakliye ve işçilikle ilgili artışı da kapsayan fiyatlara asgari ücret ve altında geliri olanların erişimi her geçen gün zorlaşıyor. Emekliler, akşama doğru fiyatlar düşer diye gittikleri pazarda, bu kez pazarcının ‘döküntü’ olarak tanımladığı, ayırdığı ürünlerle alışveriş yapmak zorunda kalıyor.” dedi.

ENFLASYON DÜŞTÜ MÜ?
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, açıklanan enflasyon rakamlarının vatandaşın sorunlarını çözmediğini ifade etti. Gürer, “Enflasyon düştü mü, düşmedi mi? Emekli, işçi çarşıya, pazara çıktığında fiyatlara bakarak değerlendiriyor. Temel gıda dışında emekli ve işçi, diğer ihtiyaçlarını kısabildiği kadar kısarak yaşayabilmeye çalışıyor. Üretici de 2025 yılı için ekim yaparken gübreden kısıyor. Bazı bölgelerde ise ekim yapabilmek için borçlanıyor. Kredi ve piyasa borçları 800 milyara dayandı. TÜİK verilerine göre hububatta düşüş, sebze ve meyvede bu yıl için artış öngörüldü. Yıl sonu verileri netleşecek.
Bu yıl, 22 yıllık AKP iktidarı sürecinde sebzede en çok israfın yaşandığı dönem oldu. Ya ürün değer bulmadı ya da tarlada toplanmadan kaldı. Niğde’de farklı ürünlerde de bu duruma tanık oldum.”
PATATES SORUNU DEVAM EDİYOR
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Niğde, patateste üretimde ülke birincisi. Kışlık patates tarladan toplanıp depolandı çünkü tüccar gelip tarlada almadı. Üretici ürünü seçerek depolamak zorunda kaldı. Tonlarca küçük boy patates tarlada toplanmadı, hayvan yemi oldu. Depodaki ürün için üretici, maliyetin altında kalan fiyatın en azından maliyete erişmesini bekliyor. Depoda bekleyen her üründe depo giderleri ve diğer masraflarla maliyet de artıyor. Birkaç ay daha depoda kalacak olan bu ürünler için Tarım Bakanı’na bütçe görüşmelerinde söyledim: TMO ve Tarım Kredi marketler eliyle bu patatesleri üreticiden alın.
Şu anda büyük kentlerde patates 20 liraya marketlerden satılmaya başlamış durumda. TMO, patatesi alsa ve aldığı patatesi büyük kentlerde makul bir kârla satışa sunsa, marketlerdeki patates fiyatlarındaki artışın önüne geçebilir. Üreticiden maliyete artı makul bir kârla ürün alınmalıdır ve üreticinin üretimde kalması sağlanmalıdır. Aksi halde, önümüzdeki yıllarda patateste yeniden sorunlar yaşanması olasıdır. Bu yılki patates üretim artışı vatandaşa daha düşük fiyat olarak yansımamıştır. Patates çöp olmamalıdır.”
MUZ ÜRETİCİLERİ DERTLİ
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, muz üretiminde son yıllarda artışın yanlış uygulamalarla soruna dönüşebileceğini söyledi. Gürer, “Muz üretiminde son yıllarda sağlanan destek ile ithalat düşmüştü. 2020 yılında 160 bin ton muz ithal edilirken, 2023 yılında 52 bin ton, 2024 yılında ise 55 bin ton muz ithalatı yapıldı. Muzda olumlu gelişme, sağlanan desteklerin devamıyla mümkün olacaktır.
Ziraat Bankası’nın muz üreticisine verdiği bakım ve işletme kredisi, üretici açısından yetersiz kalmaktadır. 1000 metrekare için son üç yıldır Ziraat Bankası, üreticiye 25.000 ila 30.000 TL arasında kredi desteği sağlamaktadır. Ancak son üç yılda her şey değişkenlik gösterirken, üreticinin bakım ve işletme maliyetlerindeki artış göz ardı edilmektedir. Elektrik, su, mazot, ilaç, gübre ve işçilik fiyatlarındaki artışlar dikkate alınarak Ziraat Bankası’nın ürün bütçesi verileri güncellenmeli ve üreticinin yanında olması sağlanmalıdır.
Ayrıca Ziraat Bankası’nın vermiş olduğu tadilat ve modernizasyon kredilerinin kapatılması, üreticinin pazarda daha düzgün ve kaliteli verim elde etmesini engellemektedir. Bu krediler bir an önce açılmalı, çiftçinin mevcut seralarını tadil ederek daha kaliteli ürünleri pazara sunmasının yolu açılmalıdır. Muz sera yapım kredisi de kapanmış olup bu durum üretici tarafından olumsuz karşılanmaktadır. Muz sera yapım kredisi ve ürün bütçeleri güncellenerek yeniden açılmalıdır.
Üreticiler, Ziraat Bankası’ndan sübvansiyonlu kredi desteği ile yapılan avokado seralarında ara ekim olarak muz bitkisi dikilmesine yönelik izin verilmesini talep etmektedir. Muz üretimi bazı bölgelerde azalma, bazı bölgelerde artış göstermektedir.
Muzda %100 yerli üretim ile talep karşılanırken, ithalat kapısının yeniden aralanmaması için doğru planlama yapılmalıdır. Toptancı meyve ve sebze hallerinin önceki yıllarda belirlediği fiyatlar, Ticaret Bakanlığı tarafından serbest piyasa ekonomisi doğrultusunda piyasa fiyat tespit komisyonlarının kaldırılmasıyla üreticiyi mağdur etmiştir.
Üretici ve tüketici, zincir marketlerin kontrolüne geçen piyasa nedeniyle mağdur edilmektedir. Bu nedenle marketlerin fiyat politikalarının değiştirilmesi gerekmektedir. Marketlerin doğrudan alım yaptığı ürünlerde fiyat belirleyiciliği, piyasa fiyatlarını olumsuz etkilemektedir.” dedi.
Gürer, “Şu anda patates ve muz gibi ürünlerle ilgili şikayetlerin yanında, hububat ekim süreci bazı bölgelerde tamamlanmak üzere. Başta sahte gübre olmak üzere gübredeki fiyat artışları çiftçiyi olumsuz etkilemektedir. Üretim önemli, her konuda sorunların çözümüne yönelik çalışma yapılabilir. Ancak üretimle ilgili kaybedilenin yerine konması zaman alır. Bu durum hayvancılıkta ve bitkisel üretimde sahiplenme sağlanmazsa doğrudan rafa yansıyacaktır.” dedi.
(CHP)