Ergenlik, çocukluktan yetişkinliğe geçişin ilk evresidir. Çocuklar bu dönemde kendi kimliklerini oluştururlar ve aileden bağımsız ilişkiler kurmaya başlarlar. Bu dönemde, fiziksel ve ruhsal değişiklikler meydana gelir. Bu değişiklikler bazen hem ergeni hem de aileyi zorlayabilir. Bundan dolayı ergenlik dönemindeki çocukla iletişimde olurken dikkat edilmelidir.
Bu yazımda nüfusun %15’ini oluşturan ergenlik dönemindeki çocukların ruhsal değişimlerinin neler olduğu ve ebeveynlerin nasıl yaklaşmaları gerektiği üzerinde duracağım.
RUHSAL DEĞİŞİMLER
Bağımsızlaşma isteği artar.
Kendini ve çevresini sorgular.
Sık duygu değişimleri yaşanır.
İstekleri artar, bencil düşünce hâkim olur.
Karşı cinse ilgisi artar.
Beğenilme arzusu artar.
Arkadaşlarını örnek almaya ve onlara benzemeye başlar.
Hep aynı kıyafetleri giymek ister ya da çok fazla alışveriş yapmak ister.
FİZİKSEL DEĞİŞİMLER
Ses kalınlaşır.
Boyları uzar.
Erkeklerde sakal çıkmaya başlar.
Sivilceler çıkmaya başlar.
Vücut daha çok terler.
EBEVEYN YAKLAŞIMLARI
Ergenler genel olarak akıl almaktan hoşlanmaz. Bundan dolayı fazla öğüt ve nasihat edici kelimelerden uzak durmak gerekir.
Yapacağı işleri kendileri planlamak isterler. O yüzden onları yönlendirmek yerine “ortak bir kararda buluşmak ve çözüm önerisi sunmak daha doğrudur.”
Sürekli eleştirmekten, “Ben senin yaşındayken...’’ veya “Komşunun çocuğu…” gibi kıyaslama içerikli cümlelerden kaçınılmalıdır. Bu kıyaslamalar onların içine kapanmasına ve yetersiz hissetmesine sebep olabilir.
Aile olarak çocuğu dinlemek ve farklı görüşlerde olunsa dahi fikirlerine saygı duymak önemlidir.
Çocuk tarafından yapılmış davranış ile çocuğunuzu karıştırmayın. “Öfkenizin çocuğunuza değil onun davranışına olduğunu unutmayın. Sevgiye çok ihtiyaçları vardır. Ama asla samimiyetsizlikten hoşlanmazlar.
O yüzden abartılı sevgi sözcüklerinden uzak durmak daha doğrudur. Ergenlerde adalet duygusu en fazla olan duygu durumudur. Haksızlığa uğramaktan hoşlanmazlar. Adalet duygusu canlı tutulmaya çalışılmalıdır. Bu yazımı özetleyecek olursam ebeveyn ve çocukları arasında kuşak ve kültür farkından dolayı çocuklara nasıl yaklaşılmalı ve iletişim kurmalıyız? Bu konuda görüş ve tavsiye belirtmek istedim. Bireysel farklılıklara saygı duyulan, sorumluluk paylaşımının çocuk ile birlikte planlandığı ailelerin ilişkileri sağlıklıdır ve bu bireyler hem akademik hem de sosyal açıdan avantajlı hale gelir.
Ergenlerde iletişimde nelerden sakınılmalıdır?
Psikolojik Danışman Furkan Özbek
Yorumlar (12)