Osman AYTEKİN yazdı : İnsani İdrak Seansları - Niğde Haber Gazetesi
İnsani idrak bakışımıza kalmıştır. Anlayışlarımız eski bir fotoğrafın silik bir görüntüsünden ibret olmaya devam ediyor.
Bir şeyleri bırakıyoruz. Bırakmakla da kalmayıp kaybediyoruz. Kaybetme yok olmanın başlangıcıdır. Bulmak için gayret etmek ve aramak gerekir. Şimdilik öyle bir derdimiz yok!
Bazı duyarlı, ince düşünüşlü, anlayışlı, sezgisi pek muhtemel ki kuvvetli bay ve bayanlara da teşekkür edilmelidir. Çünkü yetiştikleri eğitim ve terbiye mahfuzunu korumayı sürdürdükleri için. Nezaketlerini hayatlarına yansıttıkları için!..
Şehir içi otobüslerinde kısa da olsa yaptığınız yolculuklar toplum hayatı hakkında çok önemli veriler sunuyor. Her türlü anlayış, izan, bakış, feraset, duyarlılık, duyarsızlık, toplumsal adap ve daha binerce davranış çeşitlerini sıralasanız yine de hayatın milyonlarca renk ve kokularından müteşekkil topluluğunu bir arada göremezsiniz.
Önemli saik bir ferdin değil toplumun yaşadığı belki basit görünümlü toplumsal ve psikolojik incinme ve sarsılmaları görmeniz mümkündür. Bir şehir içi otobüs yolcu taşımacığı üzerine bir çeşitleme yapacağım. Bu haller genelde kurumuş, pörsümüş bir destedir. Sağlam, bozulmadan kalanlar da bahtiyarlığımızın sebebidirler:
a)- Yaşlı biri biner genç bir kızın rahatı yerindedir. Kalkma zahmetinde bulunup yer vermez.
b)- İki çocuklu bir kadın. Çocuğunun biri kucağında diğeri tek bir koltuktadır. Duraktan bu çocuktan belki kırk elli yaş büyük biri biner. Çocuğun annesi kucağındaki ve oturan çocuğundan başka hiçbir kimseyi görmez!
c)- Kırk yaşlarında bir adam biner, otuz yaşlarında kadın koltuğunu verir.
d)-Dört beş adam biner fakat çiftli koltuklara oturan bayanlar yerlerinden gayet memnundurlar. İki bayan yan yana oturmaz. Yaşıtları veya kendilerinden büyük adamlar ayakta yolculuk ederler.
e)-Otobüs adeta çakılı olurcasına doludur. Ayakta farklı yaşlarda erkek ve kız öğrenciler vardır. Otobüs durakta durur. Tekli koltuklardan biri boşalır. Yirmi yaşlarındaki kız öğrenci adeta koltuk kapmaca oynarcasına aniden koltuğa oturur. Kendinden en az yirmi yaş büyük ayakta duran bir adamın gözleri camdan dışarıdadır.
f)-Otobüs aniden durur inecek yolculardan biri yere kapanır. Yere düşen adamı kaldıranlardan daha genç bir genç boş koltuğa yapışır.
Yukarıda yolcu otobüslerinde günlük karşılaşılanlardan birkaçını naklettim. Yolcuların otobüste oturma, kalkma üzerine hamleler ve yüzlerce denklemleri ifade etmek için sağlam bir matematik dehasına sahip olmak gerektirir(!)
Genç bayan ve baylardan bazılarını özellikle tebrik ve teşekkür etmek gerekiyor. Kendilerine yakın yaşlarda da olsa saygı gösterip karşısındakine (erkek veya bayanlara)yer vermelerinden ötürü. Ayrıca eşinin yanında oturan bir beyin de başka bir bayana yer vermek için ayağa
kalkma nezaketi göstermeleri, çift koltukta ve tek koltukta oturan baylardan da yerinden kalkarak birlikte oturmak suretiyle otobüse binen bayana yer açmaları da ayrı bir centilmenliktir. Bütün bu örneklemeler rağmen yani iyi niyetli ve saygılı yolculara nazaran saygınlığa gölge düşüren, anlayışsızların çoğunlukta oluşu maalesef bizlere yukarıda göstermeye çalıştığımız fulü fotoğrafı hatırlatıyor.
Sevgi, saygı, yardımlaşma, ahlak kurallarına; cemiyet hayatına uyma bu gibi durumlarda bizlere iyi veya nahoş fikirler vermektedir. Ancak ne olursa olsun nezaketimizden; insanlığımızdan bir şeyler kaybetmeden yaşayabilelim.