Çocuk Doktoru İbaa YAHYA yazdı : Bebeklerde görülen gaz sancısı (İnfantil Kolik) - Niğde Haber Gazetesi
Uzman Çocuk Doktoru İbaa Yahya bu hafta bebeklerde görülen gaz sancısını değerlendirdi. Yenidoğan döneminde ilk aylarda aşırı ağlama yakınması çok sık görülmektedir. İnfantil kolik, çocuğun doğumunu takip eden ilk haftalarda başlayıp, yaklaşık 3-4 ay sonra kendiliğinden düzelen fizyolojik bir durumdur. Üç haftadan fazla, haftada en az üç gün, günde üç saatten fazla süren huzursuzluk ve ağlama durumu olarak tanımlanmaktadır. Genellikle 6-8 haftalık bebeklerde yakınmalar artmakta, 3. 4. aylarda kendiliğinden düzelmektedir.
Sebebini açıklamak amacı ile çok sayıda çalışma yapılmış olup nedeni aydınlatılamamıştır. Üzerinde durulan faktörler sindirim sistemi ile ilgili olan ve olmayan şeklinde iki grupta incelenmektedir. Sindirim sistemi dışında nörogelişimsel, psikolojik, normal veya anormal fizyoloji ve dış uyaranların fazla olması gibi nedenlerin etkili olabileceği düşünülmüştür.
Toplum tarafından da bilinip kabul gören bir neden olan sindirim sistemi sorunlarını biraz açıklamak gerekirse, öncelikle beslenme infantil koliği azaltmada önemlidir. Biberonla besleme, yatar pozisyonda besleme ve beslenme sonrası gaz çıkarmama infantil kolik nedeni olarak bildirilmiştir. Anne sütü ile beslemek de infantil kolikten koruyan bir etken olarak bildirilmiştir.
Dış uyaranlara karşı bebekler ilk haftalarda duyarsız olup yaklaşık birinci ayda daha duyarlı hale gelmektedir. Gün içerisinde fazla miktarda uyaranla karşılaşan bebek akşam saatlerinde fazlasıyla uyarılmış, gergin, huzursuz olur. Sebebi açıklanamayan ağlamalar başlar. İlerleyen aylarda bebek bu uyaranlara alışmış, baş etmeyi öğrenmiş olduğu için ağlama nöbetleri kendiliğinden azalarak kaybolur. İnfantil kolik tanısını koymadan önce ağlama ve huzursuzluğa neden olabilecek diğer hastalıklar dışlanmalıdır. Ağlamaya sebep olabilecek diğer durumlar; enfeksiyonlar, gastrointestinal hastalıklar, travma, allerji, nörolojik ve kardiyovasküler hastalıklar şeklinde özetlenebilir.
Ağlama sıklığı ve süresini azaltmanın yolları vardır fakat etkin bir tedavisi yoktur. Ağlamaya kısa sürede yanıt vermek, çocuğu huzursuz edebilecek fazla sayıda uyarandan uzak tutmak, hafif masaj gibi yatıştırıcı hareketler, kanguru ile kucakta tutmak, emzik kullanımı, çocuğun yanında elektrikli süpürge sesi açmak gibi uygulamalar ile çocuğu yatıştırmak mümkündür.
Bazı davranışlar ile de nöbetlerin süresini azaltmak mümkün olabilir. Ebeveynler bebek ağladığında kucaklarına alıp hafifçe sallayabilir, sakin sesle yanıt verebilir, göz teması kurabilirler. Bebekler aşırı gürültüden ve parlak ışıktan, televizyon-telefon gibi görsel uyaranlardan korunmalıdır.
Sadece anne sütü alan bebeklerde beslenme değişikliği yapılmamalıdır. Anne sütü koruyucu bir faktördür. Her beslemede iki meme birden emzirilirse bebek laktozdan zengin önsütü fazla miktarda alacağı için gaz sancıları oluşabilir. Bu yüzden bebek bir memeyi tamamen bırakana kadar emzirmeye devam edilmelidir. Eğer anne ağlamaların kendi yediği besinlerden etkilendiğini farkediyorsa bu besinleri tüketmemelidir.
İnfantil kolik tedavisi için herhangi bir bitkisel çay ya da ilaç doktora danışılmadan kullanılmamalıdır. Her bebekte aynı sıklıkla ve sürede ağlama görülmediği gibi her yatıştırıcı faktör her çocukta etkili olmayabilir. Eğer çocuğunuzun sağlığı ile ilgili bir endişe duyarsanız doktor kontrolünü ihmal etmeyin. Unutmayın ki infantil koliğin tek kanıtlanmış tedavisi zamandır ve kendiliğinden düzelecektir. Sağlıklı günler dilerim.
İbrahim UGUN // Muhabir
