Çocuk Doktoru İbaa YAHYA yazdı : ÇOCUKLARDA İNEK SÜTÜ ALERJİSİNE DİKKAT - Niğde Haber Gazetesi
Besinlere karşı aşırı duyarlılık immün sistem mekanizmaları ile oluşuyorsa, buna besin alerjisi denir. İnek sütünün içerdiği proteinlere karşı oluşan immünolojik reaksiyon inek sütü protein alerjisidir. İnek sütü protein alerjisi (İSPA) bebeklerde en sık karşılaşılan alerji türüdür. Süt çocuğu döneminde %2-3 oranında görülür. Sütte bulunan alerjen maddeler kaynatma, pastörize etme gibi yöntemler ile aktivitelerini kaybetmezler. Kaynatma ile alerji önlenemez. Süt çocuklarında besinlere aşırı duyarlılığın sebebi, alınan yabancı proteinin fazlalığına, barsaklardaki savunma sisteminin henüz gelişimini tamamlamamış olmasına bağlıdır.Belirtiler alerjen olan inek sütünün alınmasından sonra dakikalar, saatler içerisinde ortaya çıkar ve günlerce sürebilir. Bulantı, kusma, şişkinlik ve ishal gibi belirtilerinin olması nedeniyle laktoz intoleransına benzer ve ayırıcı tanı yapmak güç olabilir. İnek sütü protein alerjisinin bir çok belirtisi vardır. Genelde birden fazla bulgu, birden fazla sistemi ilgilendiren belirtiler görülür. İSPA nadiren sadece tek bir sistemi tutar. Deri bulguları %50-60, sindirim sistemi bulguları %50-60 ve solunum sistemi bulguları %20-30 oranlarında görülür.
Ağız içinde şişme, yeme güçlüğü, kusma, erken doyma, aşırı kilo kaybı, besin reddi, ishal, karın ağrısı, inatçı kabızlık gibi sindirim sistemi ile ilişkili bir çok farklı belirtisi olabilir. Bazen kronik demir eksikliği İSPA’nın tek bulgusu olabilir.Ciltte egzama, dermatit oluşabilir. Solunum sistemini etkilemesine bağlı rinokonjonktivit, astım görülebilir. Tanısı konulurken ayrıntılı anamnez dediğimiz, aileden alınan öykü çok önemlidir. Yapılacak fizik muayene ve laboratuvar testleri ile aynı belirtilere sahip diğer hastalıklar ile ayrımı yapılıp tanı konur.
İnek sütü protein alerjisinde tedavinin ana unsurları; alerjik reaksiyonların tedavisi, eliminasyon diyeti dediğimiz alerjen olabilecek besinlerin diyetten çıkarılması, 2 yaş altında uygun mama seçimi, destek tedavisi ve büyüme- gelişme takibidir. Anne sütü alan bebeklerde de İSPA görülebilir. Sadece anne sütü alan bebekler anne sütü almaya devam etmeli, belirtilerin sebebi olarak annenin inek sütü alması kesin olarak gösterildiyse, anne süt ve süt ürünlerinden uzaklaştırılıp doktor kontrolünde mineral desteği almalıdır. İnek sütü içeren her türlü besin (yoğurt, peynir, tereyağı, tarhana çorbası, bisküvi, kek, makarna, kremalar gibi) çocuğun alerjene maruz kalmasına sebep olabilir. İnek sütü protein alerjisi yaş aldıkça düzelir. %50 hastada 1 yaş, %75 hastada 3 yaş, %90 hastada 6 yaşta iyileşme görülür. Çocuğunuzda anormal herhangi bir belirti gördüğünüzde bir doktora götürmeyi ihmal etmeyin. Sağlıcakla kalın.
