Ülkemiz genelinde üretilen lahananın büyük bir kısmı Niğde’de üretilmektedir. Niğde’de her yıl ortalama 75.000 ton civarında lahana üretilmektedir. Türkiye genelinde lahana üretiminde Niğde ikinci sırada yer alırken, lahananın en çok üretildiği yer Sazlıca kasabasıdır. Bor ilçesine bağlı Kaynarca köyü, Ulukışla İlçesine bağlı Hüsniye köyü, Ovacık köyü ve Eminlik köylerinde de üretilmektedir.
Lahana üretiminde en temel sorun, pazar sorunudur. Lahananın raf ömrünün az olması ve muhafaza edilmesinin zor olması pazar sorununu da beraberinde getirmektedir. Lahananın pazarlanmadan önce parçalara ayrılması, şoklanması ve paketlenmesi için fabrikaların ve tesislerin yapılması önem arz eder. Yine lahana turşu fabrikalarının açılması da, lahana piyasasına istikrar getirecektir.
Lahana üreticiliği gibi diğer tarımsal ve hayvansal ürünler içinde örgütlenmek her şeyin önünde gelmektedir. Lahana ürününe bağlı kooperatiflerin ve birliklerin kurulması tarlada üretimden, depolanmasına ve pazarlanmasına kadar fayda sağlayacaktır. Üretici birlikleri kanunu ve üretici birlikleri kuruluş sözleşmelerinin etkin ve yetkin olmamasından dolayı Niğde’de kurulan Niğde İli Lahana Üreticileri Birliği maalesef tasfiye edilmiştir. Kooperatifler Kanunu’nda ve Üretici Birlikleri Kanunu’nda Kooperatiflere ve Birliklere daha etkin ve yetkin olacak şekilde yetkiler verilmelidir.
Lahana üretiminde en büyük sorunların başında pazarlama problemi gelmektedir. Lahana tüketimini arttırmak için ve pazar payını büyütmek için çeşitli organizasyonlar yapmalıyız. İlimizde lahana hasat döneminde yapılacak bir lahana festivali toplumdaki ilgiyi hem ilimize hem lahanaya çekecektir. Lahana festivalinde lahanadan yapılacak turşu, sarma ve benzeri yemekler tanıtılabilir. Lahana satışı yapılabilir. Konserler verilebilir. Lahananın sağlığa faydaları ile ilgili konferanslar, sempozyumlar düzenlenebilir.
Türk Silahlı Kuvvetleri başta olmak üzere, öğrenci yurtlarına, hastanelere, ceza infaz kurumlarına, fabrikalara, toplu çalışma olan yerlere yemeklerde kullanılmak üzere lahana temini için yönlendirme yapılabilir. Niğde’yi yöneten protokoldeki kişiler ziyaret ettikleri kişilere hediye olarak lahana götürebilir. Belediyeler şehir meydanlarında lahana ürünlerini vatandaşlara ikram edebilirler.
Lahananın raf ömrünün uzatılması ve daha fazla depolanması için lahanayı sanayi malı haline getirecek tesisler kurulabilir. Bunlara lahana sarması ve lahana turşusu paketleme tesisleri örnek teşkil edebilir.
Eğer lahana üretiminde ülkemiz genelinde ilk sıralardaysak ve çiftçilerimizin büyük bir çoğunluğunun geçiminde lahana üretimi ve pazarlaması büyük bir öneme sahipse, lahananın pazarlanması için ilimizde organize olarak çiftçilerimizin her zamankinden daha fazla güçlenmesini sağlamalıyız. Özelde ilimize genelde ülkemize katma değer sağlayacak ürünlere pazar bulabilmek için, ilimizde faaliyette bulunan Üniversitemizin ilgili bölümleri ile birlikte sorunlarımıza çözüm yolları bulmalıyız.
NİĞDE’DE LAHANA HASADI YAPILIRKEN…
Şair ve Yazar Sedat ÇAĞLAR
Yorumlar